Amar-Suen
Amar-Suen to trzeci król z III dynastii z Ur, który sprawował władzę nad Sumerem i Akadem przez 9 lat (2047-2039 p.n.e.). Pod względem osiągnięć politycznych nie może równać się ze swoim ojcem Szulgim, jednak być może królestwo osiągnęło wtedy już granice swojego rozwoju i utrzymanie obecnego stanu stało się najważniejszym wyzwaniem następców Szulgiego. Jeśli tak, to nic nie wskazuje na to, aby Amar-Suen źle wywiązywał się z tego zadania.
Za jego rządów nadal trwało budowanie świątyń i pałaców, kwitła gospodarka, handel i rzemiosło. Król toczył walki o utrzymanie zdobyczy swojego ojca i dziadka, pacyfikował rewolty i odnosił zwycięstwa nad swoimi wrogami. Na dalekich rubieżach utrzymywał silne garnizony.
Określenia roczne Amar-Suena dostarczają świadectw o walkach, które toczył w dotychczasowej strefie wpływów, co wydaje się naturalną reakcją na próby naruszenia zadowalającego stanu faktycznego. Z drugiej strony dokumenty administracyjne pokazują dość regularne uiszczanie kontrybucji z terenów peryferyjnych (gun2-ma-da), co oznaczałoby brak większych problemów z egzekwowaniem władzy na tym obszarze. Tylko trzy określenia roczne informują o wyprawach wojennych: „2 rok. Urbilum zostało zniszczone”, „6 rok. Szaszrum po raz drugi zostało zniszczone”, „7 rok. Amar-Suen król Bitum-rabi’um, Jabru i kraje ich oraz Huhunuri zniszczył”.
Z powyższego wynika, że Amar-Suen w 2 i 6 roku panowania walczył na tych samych terenach północno-wschodniej Mezopotamii co Szulgi i nie można tych działań inaczej interpretować, jak tylko jako ekspedycje karne, mające na celu utrzymanie dotychczasowej władzy. W 7 roku panowania wyprawa królewska sięgała Bitum-rabi’um, Jabru oraz kraju Huhunuri. Dwa pierwsze miasta nie zostały zlokalizowane, zatem kluczem do określenia miejsca działań pozostaje Huhunuri, które leżało pomiędzy Suzjaną, a górską częścią Elamu właściwego w rejonie dzisiejszego Behbehanu. Miasto zwane było „wrotami Elamu/Anszanu”. Nie zachowało się wiele dokumentów, dotyczących tej wyprawy, chociaż przetrwał zapis, mówiący o tym, że król wydał ucztę dla weteranów wojny w Huhunuri na „Wzgórzu Siedmiu Bohaterów”.
Chociaż sytuacja ta wymagała stałej obecności wojska na miejscu, najprawdopodobniej udało się władcy narzucić trwałe zwierzchnictwo tamtejszym państwom i plemionom. Potwierdzają to informacje o wzięciu jeńców i łupów, a także świadectwa uiszczania podatków i kontrybucji.
Trzy powyższe określenia roczne, obok innych informacji zawartych w dokumentach gospodarczych, są faktycznie jedynymi źródłami dotyczącymi polityki zagranicznej Amar-Suena. Nie znaleziono na ten temat niczego w nielicznych odnalezionych inskrypcjach królewskich, a także nie zachowały się żadne hymny, które wychwalałyby najdonioślejsze dokonania władcy.
W dziewiątym roku panowania król zmarł na skutek infekcji stopy jakiej nabawił się prawdopodobnie podczas jednego z wojskowych pochodów. Następcą Amar-Suena na tronie był jego brat Szu-Suen.
data utworzenia: 09.02.2017
data ostatniej aktualizajci treści: 09.02.2017
źródła:
Ensi w czasach III dynastii z Ur: aspekty ekonomiczne i administracyjne pozycji namiestnika prowincji w świetle archiwum z Ummy - Marek Stępień
Zapomniany Świat Sumerów - Marian Bielicki