Akadyjska pieczęć cylindryczna o wysokości 3,4 cm, pochodząca z okresu 2350-2200 p.n.e., której odcisk przedstawia tzw. scenę prezentacji - najbardziej popularny motyw na pieczęciach w okresie nowosumeryjskim. Scena ukazuje trzy postacie. Prawdopodobnie właściciel pieczęci widnieje jako ta z lewej strony, która jest prowadzona za rękę przez swojego boga-opiekuna przed oblicze jednego z głównych bóstw. Być może całe zdarzenie przedstawia składanie ofiary, ale może ono ukazywać sytuację odwrotną. Możliwe, że to nie bóg odbiera ofiarę, ale przekazuje jakiś sprzęt.
Odcisk pieczęci jest szeroko znany za sprawą teorii Zecharii Sitchina, według którego jest on dowodem na posiadanie przez Sumerów zaawansowanej wiedzy astronomicznej.
Według Zecharii Sitchina odcisk pieczęci przedstawia w lewej górnej części słońce oraz krążące wokół niego planety (Ryc.1). Centralna gwiazda otoczona jest przez jedenaście ciał niebieskich: osiem planet, które znamy współcześnie oraz Pluton, obecnie planeta karłowata i księżyc, który w tamtych czasach był uważany za planetę, a także ciało niebieskie, które nie jest znane dzisiaj, ze względu na swoją wydłużoną orbitę, wykraczającą bardzo daleko poza Układ Słoneczny, a która powoduje, że planeta pojawia się w pobliżu Ziemi raz na 3600 lat. Sumerowie nazywali ją Nibiru. Razem dwanaście planet.
Zadziwiający może być fakt, że księżyc został uznany za jedną z planet, jednak należy wziąć pod uwagę sumeryjski punkt widzenia, który różni się od współczesnego. Sumerowie nazywali planety „wędrowcami”, dlatego że zmieniały swoją pozycję na niebie względem pozostałych widocznych gwiazd, które były statyczne. Przyjmując taką definicję planety, księżyc mógł Sumerom wydawać się jedną z nich. Zgodnie z tym „Wędrowcem” zatem było także słońce.
Teoria ta jest bardzo kontrowersyjna i wywołuje liczne głosy sprzeciwu. Główny zarzut pod jej adresem to brak podstaw naukowych, a także brak dowodów, ponieważ sama pieczęć, która traktowana jest przez Sitchina jako główny argument na poparcie swoich twierdzeń, według przeciwników nie potwierdza wcale jego tezy. W niniejszym artykule poglądy przeciwników Zecharii Sitchina będą reprezentowane przez Michaela S. Heisera.
Pieczęć posiada inskrypcje w piśmie klinowym, które nie dotyczą planet ani w ogóle astronomii. Centralne ciało niebieskie nie jest słońcem, ponieważ symbol słońca na pieczęciach cylindrycznych przedstawiany jest w odmienny sposób. Symbol Słońca pojawia się na wielu innych pieczęciach, z inskrypcją dotyczącą boga słońca przez Sumerów nazywanego Utu, a przez ludy semickie Szamaszem. Słońce jest oczywiście gwiazdą, ale Sumerowie odróżniali Słońce od innych gwiazd, poprzez używanie do jego oznaczenia specjalnego znaku.
Symbolem boga słońca – Utu – było koło, zawierające cztery ramiona oraz faliste linie pomiędzy nimi. Czasami były to wyłącznie faliste linie, ale zawsze cały symbol zawierał się wewnątrz koła (Ryc.2). Nie jest to znak, który widnieje na VA 243. Symbol ten jest wszechobecny w przedstawieniach Sumerów i jest używany zamiennie ze skrzydlatym dyskiem.
Punkty wokół słońca mogą nie być planetami, tylko innymi gwiazdami, które są widoczne na niebie gołym okiem. Możliwe, że jest to przedstawienie Plajad, które są najczęściej prezentowanym zjawiskiem astronomicznym w sumeryjskiej sztuce. Największa gwiazda, która u Sitchina jest Słońcem została wyodrębniona i być może symbolizuje konkretną gwiazdę albo konkretnego boga, przedstawionego na tle któregoś z zodiaków. Obecnie powszechną wiedzą jest to, że w Mezopotamii gwiazdy symbolizowały określone bóstwa.
Centralne ciało niebieskie może oznaczać boga związanego z urodzajnością, ponieważ inskrypcja na pieczęci mówi o składaniu ofiary dla boga siedzącego przed dwoma pozostałymi postaciami, który na tej pieczęci może symbolizować pomyślne zbiory. Dodatkowym argumentem na korzyść tej teorii jest być może przekazywanie przez boga jakiegoś narzędzia, które może być sprzętem rolniczym.
Dodatkowo nie ma ani jednego tekstu sumeryjskiego, który potwierdzałby znajomość przez ówczesnych ludzi więcej niż pięciu planet Układu Słonecznego.
Odcisk pieczęci VA 243 posiada trzy inskrypcje (Ryc.3) w tym jedna z nich występuje podwójnie – po lewej i prawej stronie. Pierwsza inskrypcja, oznaczona czerwonym kolorem brzmi: du-si-ga „Dusiga” – jest to najwyraźniej imię jakiejś znacznej osoby. Druga inskrypcja brzmi: ili-il-la-at, „Ili-illat” – jest to tym razem imię właściciela pieczęci. Trzecia inskrypcja, oznaczona na żółto brzmi: ir3-su, czyli „Twój sługa”. Inskrypcja w całości brzmi: „Dusiga, Ili-illat, twój/jego sługa”.
Podsumowując teorie przeciwników Sitchina centralna, wyróżniona gwiazda nie jest słońcem, ponieważ w sumeryjskiej sztuce posiadało ono swój symbol, który był odmienny od tego, przedstawionego na pieczęci VA 243, a zatem nie można tutaj mówić o przedstawieniu schematu Układu Słonecznego. Dodatkowo nie zostały ujęte właściwe proporcje między wielkościami planet oraz ich odległości od Słońca.
data utworzenia: 21.11.2016
ostatnia aktualizacja treści: 22.02.2017
źródła:
Dwunasta Planeta - Zecharia Sitchin
The Myth of a 12th Planet:
A Brief Analysis of Cylinder Seal VA 243 - Michael S. Heiser sitchiniswrong.com
Sztuka i archelologia starożytnego Wschodu - Joachim Śliwa